Kurkowe Bractwo Strzeleckie we Wrześni

---

Lata zaboru pruskiego

Organizacja powstała w okresie zaboru pruskiego w latach, które kształtowały lokalną historię. Zgodnie z zapisami statutu, przyjętego 1 maja 1855 roku, głównym celem powstania bractwa kurkowego była nie tylko zabawa związana z strzelectwem, ale także ożywienie ducha obywatelskiego oraz rozprzestrzenienie towarzyskości. W momencie swojego powstania, w 1855 roku, bractwo liczyło 67 członków, wśród których znajdowało się 30 Polaków i 37 Niemców. W miarę upływu lat, skład narodowościowy wykazywał ewolucję, która stopniowo przekształcała się na korzyść Polaków – w 1871 roku, spośród 57 braci kurkowych, 45 stanowili Polacy.

Wrzesińskie Bractwo Kurkowe aktywnie włączyło się w proces odzyskiwania niepodległości przez Polskę. Bracia brali udział w powstaniu wielkopolskim, gdzie wykazali się ogromnym zaangażowaniem i determinacją. Oprócz działań militarnych, stworzyli również straż, mającą na celu obronę porządku publicznego na ulicach Wrześni. Co więcej, bracia zorganizowali komisję, która zajęła się zarządem wrzesińskich koszar, wcześniej opuszczonych przez pruski 46. pułk piechoty. Członkowie bractwa brali także udział w wojnie polsko-bolszewickiej, zasilając szeregi Legii Ochotniczej Wrzesińskiej.

W okresie II Rzeczypospolitej

Okres międzywojenny przyniósł znaczną ewolucję w celach działalności kurkowego bractwa strzeleckiego. Organizacja nieustannie dostosowywała swój statut, aby lepiej odzwierciedlał zmieniające się potrzeby i aspiracje swoich członków. W dniu 16 września 1921 roku sformułowano nowy statut, w którym jasno przedstawiono zamierzenie bractwa do łączenia wszystkich chrześcijańskich warstw społeczeństwa oraz integracji różnych bractw w jedną, zwartą organizację.

W zmienionym statucie z 1925 roku głównym celem stało się szkolenie członków w posługiwaniu się bronią palną, co miało na celu zapewnienie, że każdy z nich będzie w stanie obronić ojczyznę w razie zagrożenia.

Każdego roku bractwo organizowało różnorodne wydarzenia strzeleckie, odbywające się między innymi w Zielone Świątki, a także podczas strzelania żniwnego i jesiennego. Szczególną datą była 27 grudnia, kiedy to obchodzono rocznicę zwycięstwa powstania wielkopolskiego.

Wśród najważniejszych osiągnięć bractwa w dwudziestoleciu międzywojennym warto wyróżnić: otwarcie nowej strzelnicy oraz przyjęcie na honorowego członka bractwa prezydenta Rzeczypospolitej, Ignacego Mościckiego, podczas jego wizyty we Wrześni, która miała miejsce 28 maja 1928 roku.

Zawieszenie funkcjonowania

II wojna światowa niosła ze sobą wiele zmian, w tym także dla bractw strzeleckich. Wybuch konfliktu zbrojnego skutkował czasowym wstrzymaniem działalności organizacji we Wrześni. Po zakończeniu działań wojennych, w czasach Polski Ludowej, niestety miało miejsce formalne rozwiązanie tej tradycyjnej instytucji.

Działalność współczesna

Reaktywacja Bractwa miała miejsce w 1994 roku, co zapoczątkowało nowy etap jego działalności. Działający komitet założycielski składał się z takich osób jak Władysław Jarząbek, Maciej Łosiński oraz Lech Cieślak.

30 października 1995 roku Kurkowe Bractwo Strzeleckie we Wrześni oficjalnie zarejestrowano, a jego siedziba została ulokowana w Muzeum Regionalnym im. Dzieci Wrzesińskich. Historyczne strzelanie odbyło się 17 grudnia 1994 roku z okazji 140. rocznicy powstania bractwa, co stało się ważnym wydarzeniem w jego historii.

W dniu 25 listopada 1995 roku walne zgromadzenie członków wyłoniło pierwszy powojenny zarząd na czele którego stanął Władysław Jarząbek. Warto zauważyć, że 4 maja 1996 bractwo dołączyło do Zjednoczenia Kurkowych Bractw Strzeleckich Rzeczypospolitej Polskiej. Również w 1996 roku miała miejsce istotna zmiana, jaką była uniformizacja członków, przy czym mundury zostały uszyte przez poznańską firmę Hero Collection.

Bractwo organizuje co roku cztery główne strzelania na strzelnicy brackiej, mieszczącej się przy ulicy Wojska Polskiego 1:

• 2 maja – strzelanie z okazji Wiosny Ludów oraz bitwy pod Sokołowem,
• w Zielone Świątki – strzelanie o godność króla kurkowego,
• 15 sierpnia – związane z obchodami Święta Wojska Polskiego,
• 11 listopada – strzelanie niepodległościowe.

2 maja 1998 roku miała miejsce uroczystość poświęcenia nowego sztandaru bractwa na wrzesińskim rynku. Akt ten dokonał ks. biskup Bogdan Wojtuś. Ponadto, w tym samym roku, w Krakowie zorganizowano pierwsze w Polsce Europejskie Spotkania Bractw Kurkowych, na których obecni byli także członkowie bractwa z Wrześni.

W dniach 19–20 maja 2001 roku bractwo zorganizowało I Pokongresowy Programowy Zjazd Delegatów Kurkowych Bractw Strzeleckich RP. Podczas tej uroczystości poświęcony został nowy łańcuch króla kurkowego, który został ufundowany przez senatora RP Wojciecha Kruka, a także łańcuchy I i II rycerza, które ufundowane zostały przez samo bractwo.

---

Oceń: Kurkowe Bractwo Strzeleckie we Wrześni

---