Wrzesiński Ośrodek Kultury

---

Opis budynku

Budynek, który dziś możemy podziwiać, został wzniesiony w czasach zaborów. Zlokalizowany w pobliżu pruskiego zespołu koszar, znakomicie wkomponowuje się w architekturę sąsiednich willi oficerskich. Położony wzdłuż ul. Kościuszki, rozciąga się na osi wschód-zachód, a jego miejsce należy do cennego historycznego układu urbanistycznego, datowanego na okres XIV-XIX wieku, który został wpisany do rejestru zabytków (nr rej. 295/Wlkp/A z 19.04.2006).

W 1922 roku budynek został dostosowany do funkcji „Domu Żołnierza”, a następnie w 1962 roku wnętrza przearanżowano na potrzeby nowo utworzonego Powiatowego Domu Kultury. Warto zaznaczyć, że kapitalny remont przeprowadzano etapowo w latach 1968-1970. Z kolei na początku lat 80. XX wieku budynek przeszedł kolejny remont, który przyczynił się do nadania mu modernistycznego wyglądu, niestety, zatracając przy tym wiele z jego pierwotnego charakteru.

W architekturze wyróżnia się imponująca sala widowiskowa, frontowa strona budynku, sięgająca wysokością dwóch kondygnacji, z sześcioma dużymi oknami, które zdobią jego fasadę. Od strony parku budynek obiega parterowe zaplecze, tworząc harmonijną przestrzeń.

Aktualnie, w 2018 roku, budynek spełnia funkcję centrum kultury. Znajduje się w nim sala widowiskowa, która pomieści aż 400 osób, a także sala tanecznaz lustrami, pokój muzyczny, modelarnia, pracownia plastyczna oraz pomieszczenia, które służą do prób, zebrań, wystaw i zaplecze gastronomiczne.

Historia

W czasach II Rzeczypospolitej, na obszarze Wrześni nie istniała formalna, miejska instytucja kulturalna. Aktywności kulturalne koncentrowały się wokół dwóch prywatnych kin, znanych również jako kino-teatry, które spełniały różne rolę dla społeczności lokalnej. Pierwsze z nich, zlokalizowane przy ul. Zamkowej (dzisiejszej ul. Harcerskiej), nosiło nazwę „Zamkowe”. Funkcjonowało pod nazwą „Apollo” w latach 1923-1932, a następnie jako „Stylowe”. Drugie kino, początkowo znane jako „Ogród Różany”, mieściło się w obiekcie przy ul. Kościuszki, gdzie obecnie z siedzibą działa Wrzesiński Ośrodek Kultury.

W 1922 roku budynek ten został przekazany przez hrabinę Marię Ponińską 68 Pułkowi Piechoty, z myślą o utworzeniu „Domu Żołnierza”, a jego działalność obejmowała również kwestie kultury. Wyjątkowym momentem w historii lokalnego kinematografu miała miejsce 5 czerwca 1932 roku, podczas pierwszego w mieście seansu filmu dźwiękowego zorganizowanego przez firmę radiotechniczną Karola Stiera „Telefal”. W 1934 roku kino w „Domu Żołnierza” przyjęło nową nazwę – „Bajka”.

Ówczesne życie kulturalne Wrześni silnie wiązało się z obecnością Wojska Polskiego, które stacjonowało w mieście. Orkiestra pułkowa, działająca od 1918 roku, miała aktywny udział w odbywających się uroczystościach oraz lokalnych wydarzeniach organizowanych przez władzę i stowarzyszenia. Z jej muzyków formowano również zespoły smyczkowe oraz inne grupy, które uczestniczyły w przedstawieniach szkolnych i stowarzyszeniowych.

Po zakończeniu II wojny światowej działalność kulturalna w Wrześni przeniosła się w różne miejsca. We wrześniu 1962 roku, w byłym „Domu Żołnierza”, otwarto Powiatowy Dom Kultury. Mieścił się on początkowo w tzw. proboszczówce ewangelickiej przy ul. 3 Maja, gdzie stworzono salę widowiskową na 400 miejsc, kluby oraz pracownie. Pierwszym dyrektorem tego obiektu był Dionizy Zdziabek (1962-1973), a jego następcami byli Wanda Karpińska (1973-1974) oraz Stanisław Zdunowski (1974-1991). Reforma administracyjna w 1975 roku przyniosła zmianę nazwy na obecnie obowiązującą. W pewnym okresie siedzibę w ośrodku miał także Hufiec ZHP Września.

Rozwój infrastruktury ośrodka nabrał tempa 22 lipca 1974 roku, gdy powstał amfiteatr XXX-lecia PRL – obecny amfiteatr im. Anny Jantar, mający pojemność 2100 osób, w malowniczym Parku Miejskim im. Dzieci Wrzesińskich.

W latach 60. i 70. XX wieku na scenie ośrodka odbywały się liczne występy, a zespół Teatru im. Aleksandra Fredry w Gnieźnie, Teatr im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, Teatr Muzyczny w Poznaniu, Teatr Muzyczny w Bydgoszczy oraz Teatr Lalki i Aktora „Marcinek” w Poznaniu prezentowały swoje przedstawienia mieszkańcom. W programach artystycznych uczestniczyli znani artyści, tacy jak Irena Santor, Jerzy Połomski, Urszula Sipińska, Karel Gott oraz Mieczysław Fogg. Liczne koncerty zorganizowane zostały również z udziałem takich zespołów jak Czerwone Gitary, Czerwono-Czarni, Niebiesko-Czarni, Anawa, Breakout i Waganci.

W końcowym okresie lat 70. XX wieku na scenie ośrodka swoje miejsce znalazł Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Wrzesińskiej oraz Teatr Poezji „Fakt”. Po 1990 roku na stanowisku dyrektora ośrodka pełnili służbę m.in. Piotr Starzyński, Michał Kosiński, Sebastian Mazurkiewicz oraz aktualna (od 2018 roku) dyrektor Marzena Tabaczyńska. W latach 2004–2008 ośrodek ten był gospodarzem Festiwalu Piosenki im. Anny Jantar.

Współczesna działalność kulturalna

Celem działalności Ośrodka jest wszechstronny rozwój oraz zaspokajanie kulturalnych potrzeb lokalnej społeczności, jak również promowanie kultury regionalnej na arenie krajowej i międzynarodowej.

W skład szczegółowych zadań tego ośrodka wchodzi:

• organizowanie różnorodnych form edukacji kulturalnej oraz wspieranie wychowania ustanowionego na sztuce,
• tworzenie sprzyjających warunków dla amatorskiego ruchu artystycznego, stowarzyszeń, zespołów oraz klubów zainteresowań,
• organizacja spektakli, koncertów, festiwali, wystaw, odczytów oraz wydarzeń artystycznych i turystycznych,
• działalność instruktażowa i metodyczna,
• prowadzenie publikacji oraz działań promocyjnych,
• koordynacja przedsięwzięć kulturalnych na terenie gminy,
• współpraca z innymi instytucjami oraz organizacjami w celu zaspokojenia kulturowych potrzeb mieszkańców,
• nadzorowanie oraz organizacja dydaktycznej działalności rozrywkowej,
• realizacja współpracy kulturalnej z zagranicą, zwłaszcza z miastami partnerskimi.

Od 1996 roku funkcjonuje Wrzesińska Orkiestra Dęta, która pierwotnie była Młodzieżową Orkiestrą Dętą Wrzesińskiego Ośrodka Kultury, zatrudniającą blisko 60 muzyków. Kapelmistrzem orkiestry jest Jacek Rybczyński. W ramach ośrodka operuje również chór „Lutnia”, założony w 1887 roku, którego dyrygentem jest Przemysław Piechocki. Ponadto, do zespołów artystycznych należą dwa zespoły taneczne: „Takt” oraz „Puls”. W ośrodku działa także Wrzesińskie Studio Piosenki oraz „Teatr Otczapy”, założony w 2010 roku i prowadzony przez Elżbietę Górczyńską.

W 2004 roku utworzony został Zespół Folklorystyczny „Ziemia Wrzesińska”, którego kierownikiem artystycznym oraz choreografem jest Ryszard Zjeżdżałka. W obrębie ośrodka funkcjonuje także Klub Fotograficzny „Moment”, Grupa Rekonstrukcji Historycznej 68 Pułku Piechoty (sekcja historyczna) oraz sekcje modelarska i plastyczna.

Wrzesiński Ośrodek Kultury jest wspólnym organizatorem Ogólnopolskiego Festiwalu Sztuki Filmowej „Prowincjonalia”, którego 28. edycja zaplanowana jest na dni 20-23 lutego 2022 roku, odbywającą się w budynku ośrodka.

---

Oceń: Wrzesiński Ośrodek Kultury

---