Bronisław Antoni Stelmachowski to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiego prawa. Urodził się 17 maja 1883 roku we Wrześni, a jego życie zawodowe związane było głównie z naukami prawniczymi. Swoją karierę poświęcił jako prawnik-specjalista w dziedzinie prawa cywilnego.
Pomimo trudności, jakie niosła ze sobą jego działalność w czasach burzliwych, Stelmachowski zyskał uznanie w środowisku prawniczym i naukowym. Niestety, informacja na temat jego losów po 1940 roku pozostaje niejasna.
Życiorys
Bronisław Stelmachowski był synem Ksawerego Stelmachowskiego oraz Ludwiki z Hundtów. Ukończył Gimnazjum św. Marii Magdaleny w Poznaniu, a swoje studia prawnicze odbył w Berlinie, Monachium, Wrocławiu i Getyndze. Jego zaangażowanie w działalność społeczną przejawiało się poprzez przynależność do Towarzystwa Tomasza Zana. W czasie powstania wielkopolskiego pełnił funkcję sędziego w sądzie doraźnym.
W 1924 roku objął stanowisko profesora tytularnego na Uniwersytecie Poznańskim. W latach 1920-1924 oraz 1928-1938 sprawował urząd sędziego w Sądzie Najwyższym. Ponadto, przez dekadę, od 1928 do 1938 roku, był sędzią w polsko-niemieckim Trybunale Rozjemczym dla Górnego Śląska. Od 1938 roku był prezesem sądu apelacyjnego, który obejmował obszary Poznania i Torunia. Działał również jako członek Trybunału Kompetencyjnego.
Kolejnym znaczącym etapem jego kariery było członkostwo w Komisji Kodyfikacyjnej RP, które objął w 1929 roku. Warto zaznaczyć, że był filistrem honorowym Korporacji Masovii. Jako autor, Bronisław Stelmachowski pozostawił po sobie liczne publikacje naukowe dotyczące procedury cywilnej, prawa upadłościowego oraz postępowania układowego.
Po 17 września 1939 roku, sytuacja życiowa Stelmachowskiego uległa dramatycznej zmianie, gdy został aresztowany przez Sowietów i przetrzymywany w Brześciu. 29 marca 1940 roku nastąpiło jego wywiezienie w nieznanym kierunku, a jego los pozostaje nieznany, z prawdopodobieństwem, że został zamordowany.
Co ciekawe, Bronisław Stelmachowski był bratem Bożeny Stelmachowskiej, znanej etnografki, oraz ojcem Andrzeja Stelmachowskiego, co może świadczyć o jego wpływie na przyszłe pokolenia w obszarze nauki i społeczeństwa.
Dorobek naukowy
Bronisław Stelmachowski pozostawił po sobie wnikliwy dorobek naukowy, który skupia się na wielu aspektach prawa oraz socjologii. Poniżej przedstawiamy kluczowe publikacje jego autorstwa:
- Krótki zarys pojęć socjologicznych i prawno-państwowych, Poznań 1919,
- Zarys procedury cywilnej obowiązującej na ziemiach byłego zaboru pruskiego i na Górnym Śląsku, Poznań 1923,
- Wpływ spadku waluty na prawne zobowiązania. Studjum prawnicze na tle ustawodawstwa, obowiązującego na ziemiach zachodnich, Warszawa 1924,
- Prawo upadłościowe Ziem Zachodnich, Poznań 1931,
- Wyrok w procesie cywilnym, Poznań 1939.
Przypisy
- Bronisław Stelmachowski - ku pamięci. Ogrody Wspomnień
- Chudy 1982 ↓, s. 128.
- Chudy 1982 ↓, s. 118.
Pozostali ludzie w kategorii "Prawo i sprawiedliwość":
Jan Wawrzyniak | Marek Staszak | Grzegorz GoździewiczOceń: Bronisław Stelmachowski